Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753
Barbulo-ounglo-d'aucèu
Barbula unguiculata
Pottiaceae
Nom en français : Barbule ubiquiste.
Descripcioun :Aquelo mousso coumuno au nostre trachis sus lou sòu e sus lis endré ounte i'a un pau de terro. I'agrado li liò dubert e lou lume. Fai facilamen d'espouroufite à la primo. Se recounèis subretout à sa fueio acabado pèr uno pouncho emé de bord recurva. Lou boursèu èi d'un verd un pau sourno alor que la couifo se trovo èstre longo, la sedo èi roujo. Dedins li dènt dóu peristome soun peréu longo e espiralado.
Usanço :Es proche d'àutri meno dóu meme gènre, coume Streblotrichum (Barbula) convoluta pu pichoto qu'a ges de longo pouncho e peréu li fueio soun plano. Se pòu engana tambèn emé d'àutri Potiaceae.
Port : Acroucarpo
Taio : 0,5 à 2,5 cm
Fueio : 1 à 2,5 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Barbula
Famiho : Pottiaceae
Ordre : Pottiales
Coulour de la flour :
Petalo : 1 à 1,5 cm
Ø (o loungour) flour : Espiralado, fino
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Febrié à abriéu
Liò : Sòu
- Bord de camin
- Muraio emé terro
- Champ
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Oulartico
e Mieterrano
Ref. sc. : Barbula unguiculata Hedw., 1801